Tổng hợp ưu điểm và nhược điểm của các loại phanh trên ô tô
Tổng hợp ưu điểm và nhược điểm của các loại phanh trên ô tô
Phanh đĩa ô tô dần thay thế phanh tang trống nhờ những ưu điểm vượt trội. Tuy nhiên, trang bị phanh đĩa cần bảo dưỡng thường kỳ và phanh bánh sau thông thường sẽ mòn nhanh hơn phanh bánh trước.
Có rất nhiều vấn đề kỹ thuật không dễ trả lời như tại sao các nhà sản xuất lại thực hiện lắp 4 phanh đĩa trên các bánh cho một số xe. Mặt khác số khác lại lắp 2 phanh đĩa bánh trước và 2 phanh tang trống bánh sau. Nhiều người thắc mắc hệ thống nào tốt hơn và thế nào là đĩa phanh làm mát.
Trang bị phanh tang trống trên tất cả các bánh xe là điều bắt buộc cho xe hơi từ rất nhiều thập kỷ trước. Với kiểu phanh này, áp suất thủy lực sẽ thực hiện tác động lên piston và truyền cho má phanh nhằm áp sát vào tang trống. Đối với loại vật liệu ma sát trên má phanh sẽ tiếp xúc cùng với tang trống, chúng sẽ làm chậm tốc độ quay của tang trống và trục bánh.
*** Tin tức thị trường mua ban xe o to ưu đãi hấp dẫn tại web Dailyxe
Thực tế, phanh tang trống hoạt động hiệu quả tại một số thời điểm. Nhưng đối với những trường hợp muốn dừng xe ở tốc độ cao thường sẽ gặp phải vấn đề với loại phanh này. Khi nó bị nóng do ma sát, tang trống sẽ bị giãn nở và má phanh cần phải đi một đoạn đường xa hơn mới có thể tiếp xúc với nó. Vì thế, chân phanh cũng phải có lực đạp lớn hơn. Ngoài ra, khí sinh ra từ vật liệu má phanh bị đốt nóng không thoát được và chúng sẽ lưu lại giữa má và tang trống khiến cho khả năng hãm bị giảm. Có thể ở lần đầu phanh từ vận tốc cao, hệ thống sẽ vẫn hoạt động bình thường nhưng nếu như quá trình lặp lại nhiều lần, lúc này hiện tượng phanh không "ăn" sẽ lại diễn ra và tiềm ẩn rất nhiều nguy hiểm.
Rất nhiều nhà sản xuất thường thêm một số miếng nhôm vào tang trống có tác dụng làm mát, cùng với những đoạn dây phanh kim loại. Nhưng đây được xem là giải pháp tình thế, thật sự không thích hợp với những loại xe tính năng cao, với tốc độ vận hành lớn.
Xuất phát từ những nhược điểm của phanh tang trống, trang bị phanh đĩa ra đời với rất nhiều ưu điểm vượt trội.
Trước kia phanh đĩa được sử dụng trong ngành công nghiệp máy bay và được ứng dụng công nghiệp từ khá lâu. Vật liệu ma sát (má phanh) kẹp đĩa kim loại (chúng sẽ quay cùng với trục bánh) nhờ áp suất thủy lực từ chân phanh. Loại phanh đĩa không có xu hướng phanh đột ngột (xe giật mạnh) như loại phanh tang trống mà lại có độ cân bằng tốt hơn khi dừng. Ngoài ra, phanh đĩa nằm ngoài nên có những ưu nhược điểm riêng.
Phanh đĩa có khả năng làm mát tốt hơn do dòng không khí đi qua bề mặt vật liệu ma sát dễ hơn. Phía trên bề mặt đĩa, người ta sẽ chia thành những lỗ có vai trò làm cho không khí giữa hai bề mặt má phanh thoát nhiệt hiệu quả hơn. Hầu hết các loại phanh đĩa bánh trước đều sở hữu chức năng thông gió vì chúng đóng vai trò chính (hầu hết các mẫu ôtô hiện nay đều dẫn động bánh trước) còn trang bị phanh đĩa phía sau không có hệ thống làm mát (loại đĩa không có lỗ) do chúng sinh ra ít nhiệt.
***Xe thêm bài viết Sự kỳ vọng đổ dồn vào 5 mẫu xe ô tô cũ nổi bật trong năm nay
Thêm một ưu điểm khác của phanh đĩa đó là các chất gây hại bị loại khỏi bề mặt đĩa dễ dàng. Khi đó, nước và dầu hay khí từ vật liệu ma sát sẽ dễ dàng thoát ra ngoài, giúp xe phanh hoạt động hiệu quả hơn. Các loại chất bẩn như bụi, bùn đất khi bám vào bề mặt, khi gặp má phanh sẽ bị gạt vào các lỗ thông gió. Qua thời gian chúng sẽ nặng dần và bị rơi ra ngoài.
*** Theo dõi thị trường mua xe o to trong nước với nhiều khuyến mãi bất ngờ
Nhược điểm thường thấy nhất của phanh đĩa đó là các chất bẩn, có thể bám vào, gây tình trạng ăn mòn cơ học hoặc hóa học nhanh nên bạn cần thường xuyên bảo dưỡng. Trường hợp bị ăn mòn nhiều, đĩa phanh quá mỏng sẽ làm quá trình tản nhiệt diễn ra chậm và việc phanh có thể bị gãy.
Trang bị đĩa phanh phía trước được làm mát tốt trong khi phanh sau đã hứng chịu toàn bộ chất bẩn và mảnh vỡ sẽ văng ra từ lốp trước nên chúng sẽ nhanh mòn hơn dù ít phanh hơn. Khi thực hiện phanh trước phải thay ở 60.000 km thì phanh sau nên thay ở mức 30.000 km.